SOHA-Logo

راهکار ثبت تخلف سیار

در سالهای اخیر تجهیزات و سامانه های متعددی در جهت ثبت مکانیزه انواع تخلفات راهنمایی و رانندگی وسایط نقلیه تولید و راه اندازی شده اند. به طوری که اکثر این تجهیزات به صورت تخصصی برای انواع خاصی از تخلفات کاربرد داشته اند. بخش زیادی از این تجهیزات باید در مکان ثابتی نصب شده و صرفاً در همان مکان مورد استفاده قرار گیرند. بخش دیگری نیز که قابل حمل و نقل دارند (پورتابل هستند) در زمان بهره برداری نیازمند استقرار هستند. در سالهای اخیر، سامانه های سیار ثبت تخلفات در دنیا با اقبال مواجه شده اند. این سامانه ها مخصوصاً برای ثبت تخلفات خودروهای پارک شده در حاشیه خیابان (مانند کنترل پارکومتر و توقف ممنوع) دارای قابلیت منحصر به فردی هستند. «سامانه ثبت تخلف سیار سها» توسط مهندسان باتجربه تیم R&D شرکت سها طراحی و تولید شده است.

توانایی خواندن پلاک را می توان محوری ترین توانمندی برای نظارت و ثبت تخلفات مکانیزه وسایط نقلیه دانست. همانطور که می دانیم تخلفات وسایط نقلیه انواع متعدد دارند که برای تشخیص هر یک از این تخلفات به صورت مکانیزه، ابزارها و تجهیزات متفاوت و متنوعی مورد نیاز است. برای مثال هریک از تخلفات سرعت غیرمجاز، اضافه بار، ورود به محدوده غیرمجاز، عدم پرداخت عوارض، توقف غیرمجاز و… با ابزارهای متفاوتی سنجیده شده و تشخیص داده می شوند. با این وجود یک جزء ثابت در کنار کلیه سامانه های مکانیزه ثبت تخلفات، توانایی خوانش پلاک می باشد. از این رو سامانه پلاک خوان از اهمیت خاصی در این حوزه برخوردار است.

سامانه پلاک خوان معمولاً تحت عناوین مختلف ذیل شناخته شده و معرفی می گردد:
این نامگذاری های متعدد، ناشی از تفاوت ماهوی در ماهیت عملکرد و مکانیزمهای فعالیت آنها نیست. بلکه صرفاً عناوین و اصطلاحات مختلفی است که توسط تأمین کنندگان و استفاده کنندگان مختلف این تکنولوژی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

سامانه های ثبت تخلف

ترکیب سامانه پلاک خوان با انواع مختلف سامانه های تشخیص تخلف، انواع مختلف سیستمهای ثبت تخلف را حاصل نموده است. با وجود این تنوع، می تواند این سامانه های ثبت تخلف را به دو نوع کلی زیر طبقه بندی نمود:

الف- سامانه های ثبت تخلف ثابت

در این طبقه، سامانه تشخیص تخلف و شناسایی متخلف در یک مکان ثابت نصب شده اند و صرفاً یک محدوده مکانی مشخص را تحت پوشش خود دارند. سامانه ثبت تخلف سرعت در حاشیه بزرگراه ها، سامانه ثبت تخلف ورود به محدوده طرح ترافیک، سامانه کنترل تردد عوارضی بزرگراهی را می توان جزء این طبقه محسوب نمود.

این گروه از سامانه های ثبت تخلف، به علت برخورداری از برق و شبکه ارتباطی با کیفیت و همچنین سطح بالای پایداری، خروجی های دقیق و باکیفیتی ارائه می نمایند و سطح خطای کمتری دارند. محدودیت مکانی حوزه تحت کنترل و قابلیت اندک مانور از ویژگیهای سامانه های ثابت محسوب می شود.

ب- سامانه های ثبت تخلف قابل حمل

گروه دیگر، سامانه های ثبت تخلف قابل حمل(Portable) هستند. این نوع سامانه ها توسط کاربر متخصص در مکانی که تشخیص داده می شود، نصب و راه اندازی می گردند و به طور موقت در آن مکان مورد بهره برداری قرار می گیرند. معروف ترین شکل این سامانه برای ثبت تخلف سرعت غیر مجاز در حاشیه جاده ها و بزرگراه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

ج- سامانه های ثبت تخلف سیار (Mobile)

سومین گروه، سامانه های ثبت تخلف سیار می باشند که بر روی یک وسیله نقلیه نصب شده و حین حرکت آن خودرو قابلیت تشخیص تخلفات سایر وسایط نقلیه پیرامون را داراست. این نوع سامانه ها معمولاً بر روی خودروی پلیس نصب می شود و توسط کاربران متخصص مورد بهره برداری قرار می گیرند.

سامانه تشخیص و ثبت تخلف سیار که بر روی خودرو نصب می شود، سطح انعطاف و قابلیت مانور بالایی حاصل نموده است و بدین ترتیب امکان نظارت نامحسوس و پراکنده در سطح جاده ها و بزرگراه فراهم آمده است.

سامانه ثبت تخلف سیار سها

با وجود کلیه سامانه های فوق الذکر برای ثبت تخلفات، کماکان، امکان کنترل و ثبت تعداد زیادی از تخلفات راهنمایی و رانندگی به صورت وسیع میسر نشده بود. علی الخصوص در حوزه تخلفات راهنمایی و رانندگی درون شهری، به علت ویژگیهای خاص ترافیک ساکن و در حال حرکت شهری، نیاز به سامانه های تخصصی تر و کارامدتر احساس می شد. سامانه ثبت تخلف سیار سها مبتنی بر موتورسیکلت، امکان کنترل مؤثر این دست تخلفات را فراهم نموده است. برای مثال می توان به تخلفات ذیل اشاره نمود:

الف- کنترل مکانیزه خودرو ها در محلهای توقف ممنوع

تاکنون کنترل عدم پارک در محلهای پارک ممنوع، غالباً به صورت سنتی و با زحمات مستمر افسران راهنمایی و رانندگی و حضور مداوم آنها در این مکان ها انجام می شود. بدین ترتیب علاوه بر هزینه و زحمت فراوان، نمی توان توقع داشت که نظارت بر این مکانها به صورت فراگیر و مداوم انجام شود. به کارگیری سامانه سیار خودرویی نیز به دلیل فضای کم معابر شهری و هچنین وضعیت های خاصی که در مکانهای پارک ممنوع وجود دارد، نمی تواند چندان مؤثر واقع شود.

ب- کنترل مکانیزه پرداخت عوارض پارک حاشیه ای (پارکومتر)

بخش زیادی از حاشیه خیابانهای شهری، به عنوان پارکینگ حاشیه ای شناخته می شود. پارک خودرو در این مکانها ممنوع نمی باشد ولی نیازمند پرداخت عوارض مربوطه می باشد. در سالهای اخیر مکانیزم پرداخت عوارض مربوط به پارکینگ حاشیه ای، در حال تغییر از روش سنتی پارکبان به روش پارکومتر می باشد. با این وجود مکانیزم کنترل و نظارت بر حسن اجرای ضوابط پارکینگ حاشیه ای هنوز، تحول چندانی نداشته و کماکان به روش سنتی و با زحمت و  هزینه زیاد انجام می شود. در این مورد نیز استفاده از سامانه سیار خودرویی به علت فضای کم معابر شهری و وضعیت فشرده پارکینگ حاشیه ای مؤثر نمی باشد.

ج- کنترل مکانیزه وسایط نقلیه در درون محدوده طرح ترافیک

همانطور که می دانیم کنترل ورود وسایط نقلیه در مبادی محدوده طرح ترافیک کافی نبوده و کنترل تردد خودروهای مجاز در درون محدوده طرح ترافیک، می تواند مکمل خوبی برای حسن نظارت بر این محدوده باشد. کنترل مؤثر در درون این محدوده نیز نیازمند داشتن یک سامانه ثبت تخلف کارآمد می باشد. سامانه ای که بتواند ضمن داشتن دقت و خطای کم در شناسایی خودروهای متخلف، از قدرت مانور بالا، توان جابجایی سریع و امکان عبور از معابر باریک شهری برخوردار باشد.

سامانه ثبت تخلف سیار سها، با داشتن قابلیت های مانور بالا می تواند موجب تحول در نحوه نظارت بر ترافیک ساکن و در حال حرکت شهری گردد. موتور سیکلت را می توان منعطف ترین وسیله نقلیه شهری محسوب نمود. به همین دلیل است که بسیاری از ناوگانهای نظارتی یا خدمترسانی شهری، از این وسیله نقلیه برای ارائه خدمات یا انجام وظایف خود بهره می گیرند.

ابتکار نصب سامانه پلاکخوان (شناسایی خودرو) به همراه سامانه های تشخیص تخلف بر روی موتورسیکلت، در حین اجرای سایر پروژه های شهری، در شرکت سها مطرح گردید و پس از طی مراحل تحقیق و توسعه و اجرای تست های متعدد، هم اکنون آماده بهره برداری می باشد. این سامانه ثبت تخلف سیار می تواند علاوه بر اینکه در سه مورد فوق الذکر، در بسیار حوزه های دیگر مانند حوزه های زیر نیز مورد استفاده قرار گیرد:

ثبت تخلف سرعت غیر مجاز

در صورتی که در نقطه ای خاص به صورت موردی، به صورت نقطه ساکن یا متحرک، کنترل سرعت مورد نیاز تشخیص داده شود، با اعزام سریع این سامانه می توان آن نقطه را تحت پوشش قرار داد.

ثبت تخلف ورود به محدوده ممنوع

در صورتی در یک زمان خاص، در یک نقطه ورود ممنوع، نیاز به کنترل احساس شود، می توان با اعزام سامانه، آن نقطه را تحت پوشش دقیق و مؤثر قرار داد.

کشف خودروهای مسروقه

در حاشیه همه فعالیتهایی که این سامانه انجام می دهد، مداماً در حال شناسایی و ثبت پلاکهای خودروهای مختلف (اعم از متخلف یا غیرمتخلف) می باشد. می توان با استفاده از این حجم از خودروهایی که دائماً مونیتور  می شوند (مخصوصاٌ خودروهای ساکن) و تطبیق آنها با پایگاه داده خودروهای مسروقه، نقش خوبی در کشف خودرو های مسروقه ایفا نمود.

بدیهی است که علاوه بر موارد فوق، مطابق تشخیص و احساس نیاز پلیس راهور ناجا و افزودن قابلیتهای تشخیصی دیگر به این سامانه، می توان از آن در زمینه های کنترل دیگر نیز بهره برد. به عبارت دیگر می توان گفت که سامانه ثبت تخلف سیار سها، انعطاف و توانمندی مضاعفی را در موقعیت عادی و حتی بحرانی شهری برای مدیریت هوشمند و توانمند ترافیک فراهم می آورد.

ویژگیهای فنی سامانه ثبت تخلف سیار سها

این سیستم که برای اولین بار در دنیا بر روی موتورسیکلت راه اندازی شده، در اداره ثبت مالکیت معنوی تهران، ثبت شده است. این سامانه، وظیفه تشخیص پلاک خودروهای واقع در مسیر حرکت موتور سیکلت را بر عهده دارد. بسته سخت افزاری سیستم از دوربینها و منابع نوری مادون قرمز، GPS و همچنین رایانه و صفحه نمایش تشکیل شده که همگی بر روی موتورسیکلت قابل نصب بوده و توان الکتریکی لازم را بطور کامل از موتورسیکلت دریافت و ذخیره می کنند.

این سیستم از منبع نورهای مادون قرمز بهره می برد و این موضوع سبب می شود که حتی در اماکن تاریک و در طول شب سیستم کاملا قابل استفاده باشد. همچنین صفحه نمایش نصب شده در جلوی موتور در هر لحظه موقعیت فعلی موتور را روی نقشه های گوگل نشان داده و صحت عملکرد بخش های مختلف دستگاه را به کاربر گزارش می کند.

الگوریتم ­های تردد­شماری و پلاک ­خوانی توسط متخصصین داخلی طراحی، پیاده سازی و با نرم افزار C++ اجرا شده اند و تست گردیده­ اند.

 

  • موتور پلاک­خوانی صد درصد بومی با قابلیت پلاک­خوانی در کمتر از 200میلی­ ثانیه
  • موتور آشکارسازی حضور خودرو صد درصد بومی با قابلیت آشکارسازی در کمتر از 50میلی ثانیه
  • قابلیت پوشش با زاویه دید وسیع
  • قابلیت تشخیص پلاک خودرو با سرعت حرکت بالا
  • دقت پلاک خوانی 94% برای پلاکهای غیر مخدوش
  • استخراج بریده پلاک
  • فشرده سازی تصویر بریده پلاک و تصویر رنگی و ارسال آن به سرور مرکزی
  • کارکرد 24 ساعته به کمک منابع نور
  • امکان شطرنجی کردن تصویر سرنشینان خودرو در تصویر رنگی ارسالی
  • نگهداری داده ­ها برای حداقل  30 روز
  • دارای Watchdog نرم­افزاری برای پایش عملکرد اجزا و انتقال وضعیت عملکرد به تیم پشتیبانی از طریق GPRS و SMS
  • دارای Watchdog سخت ­افزاری برای جلوگیری از هنگ سیستم
  • دارای کنترلر برای دریافت ورودی­هایی نظیر وضعیت برق سیستم، باز شدن درب کابینت و دمای درون کابینت
  • دارای تجهیزات شبکه مورد نیاز برای ارتباط از طریق فیبرنوری یا Wi-Fi
  • دارای GSM مودم
  • دارای پورت­های سریال و USB متعدد

همچنین خروجی های این سامانه واجد ویژگی های زیر می باشد:

  • ثبت تصویر رنگی خودرو
  • ثبت تصویر پلاک خودرو
  • استخراج اتوماتیک شماره پلاک
  • ثبت زمان عبور خودرو
  • نشانه­گذاری خودروی متخلف در تصویر رنگی
  • استفاده از رادار سرعت سنج به منظور تعیین سرعت لحظه­ ای خودروها
  • ارسال تصاویر به سرور مرکزی مستقر در نزدیکترین پاسگاه پلیس راه یا مرکز اجراییات
  • ثبت نوع تخلف (سرعت لحظه­ای، سرعت متوسط، خودروی سرقتی، خودروی دارای ممنوعیت تردد، خودروی دارای مجموع جرایم پردخت نشده زیاد)
  • ارسال خروجی روی بسترهای مخابراتی مختلف (GPRS، Wi-Fi و Wi-Max)
  • استفاده از GPS به منظور ثبت مکان وقوع تخلف و مکان استقرار سامانه

پلاک­خوان سیار این امکان را فراهم می نماید که پلاک خوانده شده هم به صورت عکس و هم به صورت متنی، ذخیره سازی شده و نیز برای مرکز ارسال گردد. علاوه بر این در صورت نیاز، این امکان وجود دارد که با اعمال تنظیمات لازم، تصویر راننده یا تصاویری با جزئیات بیشتر نیز تهیه شده و نسبت به ذخیره سازی یا ارسال آنها نیز اقدام شود. علاوه براین امکان تشخیص بیش از یک پلاک در یک تصویر وجود دارد.

سیستم به گونه ای طراحی شده است که امکان کار در شرایط محیطی و نوری مختلف را دارا باشد. برای کار در شرایط نوری مختلف، یک منبع نوری کمکی به صورت فلش استفاده شده است که به صورت پریودیک برای تصویربرداری روشن می شود. منبع نوری به کار رفته، مادون قرمز است.

اجزای سیستم:

  • سیستم خودکار شناسایی شماره پلاک خودرو از اجزاء زیر تشکیل شده است:
  • دوربین: که تصویر نمای جلویی خودرو را می گیرد.
  • منبع نور: یک منبع نور کنترل پذیر است که به منظور روشن کردن پلاک خودرو به کار گرفته می شود. این منبع نور، امکان کار در شرایط نوری مختلف را مهیا می کند.
  • گیرنده تصویر: یک برد رابط بین دوربین و رایانه است که امکان دریافت تصاویر و دادن فرمان تصویر برداری به دوربین را فراهم می کند.
  • نرم افزار: پردازش تصاویر دریافتی از دوربین به منظور استخراج شماره پلاک خودرو و ارتباط با بانک داده (در صورت نیاز) بر عهده بخش نرم افزار است.
  • سخت افزار کنترلی: ارتباط با دنیای خارج شامل دریافت سیگنال تریگر از حس­گرها و رساندن سیگنال به دوربین و منبع نوری به منظور تصویربرداری، توسط بردهای کنترلی واسط انجام می شود.
  • بانک داده: شامل داده های ثبت شده از خودروهای تردد کرده در محل، مشخصات راننده، زمان ورود و خروج خودروها و … است.

سایر امکانات:

  • تهیه گزارش های آماری روزانه، هفتگی و…
  • قابلیت کنترل دروازه ورودی و خروجی
  • شبکه کردن سیستم و اتصال به بانک داده مرکزی برای کنترل چندین سامانه سیار
  • جستجوی شماره پلاک خاص در بین خودروهای مونیتور شده
  • دادن هشدارهای مناسب در صورت مشاهده خودرویی با پلاک خاص
  • اتصال به شبکه اینترنت و کنترل از راه دور

اجزای معماری پروژه

معماری کلی این پروژه را می توان شامل دو بخش کلی دانست:

1- مرکز کنترل

  • دریافت کلیه تخلفات و سایر اطلاعات (مطابق تنظیمات) از واحدهای سیار ثبت تخلف
  • ارسال تنظیمات به کلیه واحدهای سیار ثبت تخلف
  • ارسال هشدارها و پیغام ها از واحدهای سیار ثبت تخلف
  • مدیریت ناوگان واحدهای سیار ثبت تخلف
  • صدور جرایم برای متخلفان

2- واحدهای سیار ثبت تخلف

  • گشت زنی یا استقرار در سطح شهر (مطابق مأموریت)
  • ارسال تخلفات و سایر اطلاعات به مرکز کنترل
  • دریافت و اجرای هشدارها و پیغام های واصله از مرکز کنترل